!

Yanlış ekonomik politikalar sonucu yaşanan kriz ülkemiz insaninin yaşamını her boyutuyla etkilemektedir. Bu durum aslında temel insan hakkı olan yaşama hakkının bütünleyeni olan sağlıklı olma, sağlıklılık halini sürdürme, sağlığını geliştirme ve herhangi bir nedenle sağlığını yitirmiş insanların iyileşme ve esenlendirme haklarının yerine getirilmesini de engellemekte, bizatihi temel insan haklarına aykırı bir sonucu doğurmaktadır. Bunun somut örneklerinden birisi şu günlerde pek çok hastanın yasamaya başladığı ilaç sıkıntısıdır. Dolar kurundaki sürekli oynama özellikle dışa bağımlı bir sektör olan ve yine yanlış politikalar sonucu bağımlılık hali giderek artan ilaç sektörünü olumsuz etkilemekte, basta kanser ve kronik hastalıklar olmak üzere pekçik hastanın tedavisi için gerekli olan ilaçların belirlenen dolar kuru ilacın yerine konmasını sağlamadığı için yokluğu ya da eksikliği yaşanmaktadır. Daha doğrudan bir deyişle "doların değeri insanin ve sağlığın değerinin önüne geçmiştir."

1961 anayasası devlete vatandaşının sağlıkla ilgili taleplerini yerine getirme görevini vermişti. Bundan daha geri hükümlerin yer aldığı kabul gören 1982 anayasası ise devlete vatandasın sağlıkla ilgili taleplerine yönelik hizmeti düzenleme görevini vermiştir. Ancak devlet su andaki yürütme organıyla bu görevini yapamaz duruma gelmiştir. Bunun kanıtı yaşanan ve giderek artacağı ve genişleyeceği kaydedilen ilaç sıkıntısıdır. Vatandaş en yakınındaki sağlık kurulusunun aldığı reçetede yazan ilaçları yine en yakınındaki eczaneden sağlayamamakta, aramakta, eğer sansı, olanağı ve parası varsa buna ulaşabilmektedir. Ekonomik krizin sürmesi halinde yakın bir gelecekte bunun da söz konusu olmayacağı yetkililerce açıkça ifade edilmektedir.

Gerek temel insan hakları sözleşmeleri, gerek mevcut yasalar, gerekse 1 Ağustos 1998`den beri yürürlükte olan "Hasta Hakları Yönetmeliği" sağlık ve hasta haklarının bir parçası olarak sağlık hizmetine ulaşma ve tedavi olma hakkını tüm vatandaşlara tanımıştır. Bu yönetmeliğin 11. Maddesinde açık olarak; "Hasta modern tıbbi bilgi ve teknolojinin gereklerine uygun olarak teşhisinin konulmasını, tedavisinin yapılmasını ve bakımını isteme hakkına sahiptir" denilmektedir. Bu hakkin yerine gelmesi için ilacın reçeteye yazılmış olması yeterli değildir. Bu hak ancak ilaca ulaşılıp, tedavi etkisi ortaya çıkınca yerine gelmiş olacaktır. Oysa mevcut durumda bu temel hakkin gereği yerine getirilmeme tehlikesi söz konusu olmuştur.

Bu hakkin yalnız yazılı belgelerde değil, somut yasamda varolması gerekmektedir. Ama ilacına ulaşamayan bir hastanın bu hakki daha basta ihlal edilmiş olmaktadır. Bu ihlalin sorumluları, ilaçla ilgili tüm süreçlerde yer alan kurumların en basta da yürütme erkinin yetkili ve görevlileridir. Bu kurumlar ve temsilcileri bir an önce bir araya gelerek gerekli önlemleri almak, vatandasın tedavi olma hakkini gerektiği gibi kullanmasını sağlamak zorundadırlar.

Bu görevi yerine getirmeyenler yalnız "tedavi olma hakkı"nı değil ama insanımızın yaşama hakkını da ihlal etmiş olacaklardır.

Biz bu alanda kurulmuş bir sivil örgütlenme olarak bu yanlış sürecin izleyicisi olacak ve görevlileri uyarma görevimizi sürdüreceğiz. Görevlerimizden birisi de tüm kamuoyunu bilgilendirerek, bu temel hakka sahip çıkılmasını sağlamaktır. Bu amaçla tüzüğümüzün bize verdiği görevleri sonuna kadar yerine getireceğiz.

Vatandaşımıza sesleniyoruz:

Reçetenize yazılı olan veya sürekli kullanma durumunda olduğunuz ilaçları temin etmek için her türlü çabayı gösteriniz, haklarınızın bilincinde olarak talep ediniz. İlaçlarınızı sağlayamadığınızda yani tedavi olma hakkiniz ihlal edildiğinde basta derneğimiz olmak üzere tüm yetkilileri, bu arada Sağlık Bakanlığı ve bağlı yerel otoritelerle, ilaçla ilgili meslek örgütlerini bu arada ilaç üreticilerinin gönüllü örgütlenmelerini arayınız, durumunuzla ilgili olarak bilgilendiriniz ve tedavi olma hakkinizin yerine getirilmesini isteyiniz. Derneğimiz bu alanda üzerine düsen görevi yerine getirecek ve haklarınızın sağlanması için elinden geleni yapacaktır.

Kamuoyuna, tüm ilgililere ve yetkililere duyurulur.

HASTA VE HASTA YAKINI HAKLARI DERNEGI
Yönetim Kurulu - 6 Nisan 2001

BILGI VERILECEK TELEFON VE FAKS NUMARALARI
Sağlık Bakanlığı : Tel:0312-432 29 94 Faks:0312-230 16 10
İl Sağlık Müdürlüğü : Tel:0212-638 30 00 Faks:0212-638 30 18
Türk Eczacılar Birliği : Tel:0312-467 25 12 Faks:0312-467 75 85
İlaç Endüstrisi İşverenleri Sen.: Tel:0212-278 85 40 Faks:0212-278 70 07