Evrensel insan haklarının en önemli unsuru olan yasama hakki sağlıklılık öğesini de içerir. Sağlıklı olmak ancak buna yönelik bir hizmetle olasıdır. Sağlık hizmeti; sağlığın korunması ve geliştirilmesi önce gelmek üzere, sağlıklılık hali yitirildiğinde bunun yeniden kazanılması, geri dönüsü olmayan kalıcı olumsuzluklar ortaya çıktığında da bunların yasamla bağdaşır bir hale getirilmesi için gereken esenlendirme çalışmalarını kapsar. Böyle bir sağlık hizmet ve finans sisteminin oluşturulması, korunması, geliştirilmesi, savunulması, denetlenmesi ve mevcut olumsuzların giderilmesi için mücadele edilmesinde bireylerin ve onların oluşturduğu toplumun bir sivil güç olarak önemi büyüktür. Bu gücü etkin kılacak olan ise onun örgütlü olmasıdır.
Hasta hakları; sağlık hizmeti alanındaki bu tür gönüllü örgütlenmenin asli faaliyet alanlarından birisidir ve her yerde oluşturulması çok önemlidir. Dernek olarak bu amaçlarla 1997’de başlayan etkinliklerimizi kısıtlı olanak ve kaynaklarla olsa da sürdürme gayreti içindeyiz. Bizim bu çabamızda sürekliliğimizi sağlayan en önemli unsur; süreç içinde bir araya geldiğimiz insanların sağlık hizmeti aldıkları sırada yasadıkları olumsuzluklara karsı hak arama ve talepte bulunma isteklerinde gördüğümüz artış ile, bu doğrultudaki çabalara bireysel ve kurumsal düzlemde yapmış oldukları katkı ve desteklerdir. Hekimlerin meslek örgütlerinden, hasta ve yakınlarının çeşitli hastalıklarla ilgili olarak kurmuş oldukları gönüllü yapılara, sağlık kurum ve kuruluşlarından, hak aramak için oluşturulan hukuk kurumlarına, tüm bunların etkinliklerinin kamuoyuna ulaşmasında etkin ve önemli görevler üstlenen eğitim kurumları ve medyaya kadar tüm kişi ve kurumlara bu nedenle teşekkür ediyoruz. Amacımız tüm temel insan haklarıyla birlikte “Hasta Hakları” nen da yalnız alanın yetkili, sorumlu ve görevlilerince değil, bireylerin gönüllü çabalarıyla da güçlenmesidir. Talebimiz de böylesi bir birliktelik ve dayanışmadır.
Ne yazık ki günümüzde mevcut olumsuz koşullar benzer diğer hakları gibi bu hakların da varolmasını sağlamak bir yana kullanılmasını engellemektedir: Kamunun sağlık hizmeti alanından giderek daha fazla çekilmesi, daha az kaynak ayırması, yalnız hizmet sunumunda değil, denetim açısından da üzerine düsen görevleri yerine getirmemesi, özel hizmet ve finans kuruluşlarının daha fazla oranda bu alanda faaliyet göstermesinin teşvik edilerek sağlık hizmetinin bir hak olmaktan çıkarılıp alınıp satılır bir meta ve hizmet nesnesi haline gelmesi bu olumsuzlukların basında gelen durumlardır.
Bu bağlamda son dönemde kendisine toplumun gündeminde de yer bulan “malpraktice tasarısı” diye adlandırılan düzenleme, sağlık alanında kamunun sorumluluğunu ortadan kaldıran, tıbbi yanlış uygulamaları yalnız bireylerin sorumluluğunda olduğunu düşünen, tıbbi hatalardan kaynaklanmayan durumlarda ortaya çıkan olumsuzlukları da devletin sorumluluk alanının dışında gören, dahası tüm bu süreçten bir rant yaratma amacında olan bir yasanın düzenlenmeye çalışılması, insan ve hastanın lehine olmayan bu bakışın bir yansımasıdır. İnsanın ve toplumun bin yıllardır geliştirilen ortak değerlerine, aklin ve bilimin ışığında sahip çıkmayı ilke edinmiş derneğimiz bu bakisi doğrultusunda her koşul ve durumda kendisine verdiği görevleri olanakları oranında yerine getirecektir. Bu cümleden olmak üzere bu yıl tıbbi uygulama hatalarını gündemine almış toplumu bu doğrultuda bilgilendirmeye çalışmaktadır.
Dernek olarak bizler bu alanın aslî taraflarından birisiyiz. Taraflılığımız insanin ve toplumun yararınadır. Geleceğe ilişkin olumsuz öngörülere sahip olmakla birlikte insana ilişkin umudumuzu koruyoruz. Bir gün bu ülkenin yurttaşları da içinde olmak üzere tüm insanlık alemi her anlamdaki haklarına sahip çıkacaklar ve yaşamlarında kullanacaklardır. O zaman insan onuruna aykırı her şey sona erecek ve bugün ütopya gibi görünen tüm güzelliklere, iyiliklere ve doğrulara ulaşmamız mümkün olabilecektir. Bugünkü mücadelemizin hemen başarıya ulaşamasa bile o yolda bir adim olduğu bilinci ve duygusuyla gücümüze inancımız sürmektedir.
Hasta ve Hasta Yakını Hakları Derneği,
26 Ekim 2002
